donderdag 10 september 2015

Onder de blote sterrenhemel

Eén van de dingen die in ons deel van Medelpad tijdens het winterhalfjaar het meest in het oog springen, is de schitterende sterrenhemel. Ons huis in Gimåfors staat in een gebied waar er vrijwel geen lichtvervuiling is. Er staan geen lantaarnpalen in onze straat en het eigenlijke "centrum" van Gimåfors ligt te ver weg om voor hinderlijk licht te zorgen.

Je merkt het meteen als je op een onbewolkte avond of nacht de deur uit gaat: de Melkweg schittert in al zijn pracht aan het zwerk. Er zijn vrijwel direct veel meer sterren te zien dan bij ons in het lichtvervuilde Vlaanderen. Helemaal mooi wordt het als je je ogen een twintigtal minuten laten wennen aan de duisternis. Dan is de hemel gevuld met fonkelende sterren. Meestal zie je binnen de vijf minuten ook al één of meerdere vallende sterren. Alsof er in Gimåfors elke heldere avond een meteorenregen is.

Het kaartje hieronder is een detail uit de Light Pollution Atlas, waarin ik de omgeving van Holmsjön met de rode pijl heb aangeduid. De stad Sundsvall springt er uit qua lichtvervuiling, maar ligt ver genoeg van ons huis om niet meer hinderlijk te zijn. Ook de bewoonde valleien van de Ljungan en de Indalsälven (die van oost naar west lopen) zijn duidelijk te herkennen. Gimåfors ligt op de donkere heuvelrug tussen beide valleien in.

Ons huis staat in een gebied met vrijwel geen lichtvervuiling, zoals te zien op dit detail uit de Light Pollution Atlas. De steden Sundsvall en Östersund springen er uit, maar ook daar is er nog veel minder lichtvervuiling dan in Vlaanderen.


Het contrast met het lichtvuile Vlaanderen (en Nederland) kan niet groter zijn. Dat is één hel verlicht gebied, waar het overgrote deel van de sterren zelfs tijdens de helderste nachten niet meer te zien zijn.
We hebben nog geen telescoop in ons Zweedse huis, maar misschien moeten we dat toch maar eens overwegen. Veel Vlaamse amateurastronomen zouden - bij manier van spreken  - een moord begaan om in dergelijke omstandigheden hun waarnemingen te kunnen doen.
Het noorderlicht krijg je er geregeld gratis bij.

Het contrast met het lichtveruilde Vlaanderen kan niet groter zijn.(klik op de kaartjes om ze te vergroten)



2 opmerkingen:

  1. Oh, wat super interessant die kaart waarop je de lichtvervuiling kunt zien. Ik vind het hier op het platteland van Alingsås al zo'n verschil met in België wanneer je naar de sterrenhemel kijkt. En ik woon dan nog op de rand van een lichtgroen ingekleurd gebied (heb ik net ontdekt). Dat is nog een groot verschil met Gimåfors. Maar volgende week trek ik naar Jämtland en ga ik dus extra aandacht aan de sterrenhemel besteden. Stiekem hoop ik voor het eerst het noorderlicht te kunnen zien.

    BeantwoordenVerwijderen
    Reacties
    1. De zonneactiviteit is de jongste tijd nogal hoog, dus de kans op noorderlicht zit er zeker in, Katrien!

      Verwijderen